Πότε πρέπει να επισκεφθεί το παιδί μου για πρώτη φορά οφθαλμίατρο;
Πρόωρα παιδιά με βάρος γέννησης κάτω από 1500γρ πρέπει να εξεταστούν την 4η περίπου εβδομάδα μετά τον τοκετό για τον αποκλεισμό ή την επιβεβαίωση ύπαρξης αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότητας. Η παρακολούθηση αυτών των ατόμων πρέπει να είναι συνεχής σε όλη την παιδική ηλικία τους. Παιδιά με ελλείμματα στην ακοή, μυϊκά προβλήματα και νευρολογικά ελλείμματα πρέπει να εξετάζονται το συντομότερο δυνατόν.
Παιδιά με οικογενειακό ιστορικό στραβισμού ή αμβλυωπίας πρέπει να εξετάζονται γύρω στην ηλικία των 2 ετών. Τα φυσιολογικά παιδιά ελέγχονται από τον παιδίατρό τους σε ότι αφορά την λειτουργία της όρασης και παραπέμπονται στον ειδικό παιδοοφθαλμίατρο, μόνο αν υπάρχει πρόβλημα. Οι γονείς μπορούν, αν κάποια στιγμή θεωρούν ότι κάτι δεν πάει καλά με τα μάτια του παιδιού τους, να ζητήσουν συμβουλή του παιδοοφθαλμιάτρου.
Υπάρχει πρόβλημα που το παιδί μου κάθεται πολύ κοντά στην τηλεόραση;
Τα περισσότερα παιδιά αρέσκονται στο να βλέπουν τηλεόραση κοντά. Αν δεν υπάρχουν άλλα ευρήματα αυτή η συμπεριφορά θεωρείται φυσιολογική.
Πώς γίνεται η οφθαλμολογική εξέταση στα μικρά παιδιά, δεδομένου ότι δεν μιλάνε ή δεν αναγνωρίζουν ακόμη γράμματα και αριθμούς;
Η λειτουργία της όρασης πολλές φορές συμπεραίνεται έμμεσα από τη συμπεριφορά. Υπάρχουν δοκιμασίες που δεν απαιτούν την λεκτική επιβεβαίωση εκ μέρους του παιδιού. Πολλές φορές αυτό που ενδιαφέρει είναι η σύγκριση μεταξύ των δύο ματιών. Σε μεγαλύτερα παιδιά που μιλάνε μπορεί να χρησιμοποιηθούν παιχνίδια ή κάρτες για τον έλεγχο της όρασης.
Επίσης, υπάρχουν αντικειμενικές δοκιμασίες για τον έλεγχο της όρασης σε κάθε ηλικία ή για την ανάγκη χρήσης διορθωτικών γυαλιών χωρίς την ανάγκη της απάντησης του παιδιού. Η πλήρης ανατομική εξέταση του βολβού που θα γίνει από τον παιδοοφθαλμίατρο θα αποκαλύψει ανατομικές διαταραχές που μπορεί να επηρεάζουν την όραση του παιδιού.
Ο στραβισμός μπορεί να ξεπεραστεί;
Η συχνότερη αιτία παραπομπής στον παιδοοφθαλμίατρο είναι ο ψευδοστραβισμός. Τα περισσότερα μικρά παιδιά δίνουν την εντύπωση ότι τα μάτια τους είναι στραμμένα προς την μύτη. Αυτό οφείλεται στο μικρό ακόμη κεφάλι και στην μεγάλη βάση της μύτης που κρύβει μέρος από το λευκό του ματιού προς την πλευρά της μύτης. Καθώς το παιδί μεγαλώνει αυτή η εντύπωση ότι στραβίζει παύει να υπάρχει.
Αυτό οδήγησε στην λανθασμένη αντίληψη ότι το παιδί μπορεί να ξεπεράσει το πρόβλημα (ψευδοστραβισμός). Όταν όμως πρόκειται για αληθή στραβισμό, τότε το παιδί χρειάζεται βοήθεια από τον παιδοοφθαλμίατρο, διότι από μόνο του δεν θα ξεπεράσει το πρόβλημα.
Υπάρχει περίπτωση ο πονοκέφαλος να οφείλεται στα μάτια του παιδιού;
Υπάρχουν διάφορες αιτίες κεφαλαλγίας. Η εξέταση πρέπει να ξεκινήσει από τον παιδίατρό του. Οι πιο πολύ παιδίατροι θα παραπέμψουν και στον παιδοοφθαλμίατρο για έλεγχο τυχόν διαταραχών των ματιών. Μια οφθαλμολογική εκτίμηση ίσως δώσει κάποια ερμηνεία στις κεφαλαλγίες όσο και αν τις περισσότερες φορές αυτές δεν προκαλούνται από οφθαλμολογικά προβλήματα.
Έχω υπερμετρωπία και ο άντρας μου μυωπία. Το παιδί μου θα χρειαστεί γυαλιά;
Τα μάτια των παιδιών μοιάζουν με αυτά των γονέων. Αν οι γονείς φόραγαν γυαλιά στο νηπιαγωγείο, τότε τα παιδιά πρέπει να εξετάζονται πριν τα τρία χρόνια τους εκτός και αν στραβίζουν ή υπάρχει υποψία μειωμένης όρασης, οπότε πρέπει να εξετάζονται το συντομότερο. Η μυωπία της σχολικής ηλικίας αρχίζει συνήθως στο δημοτικό και επισημαίνεται από το παιδί ή τον παιδίατρο.
Αν το παιδί μου δυσκολεύεται να διαβάσει, αυτό οφείλεται σε πρόβλημα με τα μάτια του;
Συνήθως οι δυσλεξίες και τα συναφή προβλήματα αντιμετωπίζονται από ειδικούς ψυχολόγους. Μερικές φορές χρειάζεται οφθαλμολογική εκτίμηση για τον αποκλεισμό προβλημάτων στην όραση τα οποία όμως σπάνια υπάρχουν.
Αρθρογράφος:
Δρ. Μητσώνης Μιχαήλ
Οφθαλμίατρος – Χειρουργός